Semundja

   Nuk e di c’pesuam kete vit. Nuk e kuptuam si boterisht kjo fatkeqesi erdhi e na u ngrys nje mengjes ne tryezat tona ne nje nga ato ditet ku njerezit ishin shume pushim. Erdhi porsi ere e furishme, por nuk perdori dhune. Ere hungeritese, por nuk buciti. Ere toksike, por nuk pati helm. Pati vetem semundje…

   Prej kohesh jetonim ne nje bote te shkaterruar pa ditur ta meshironim. Ne vete ishim pa skaje drejtpeshimi, te prirur te zevendesonim nje verberi me nje tjeter, nje ves te vjeter me nje te ri, nje pertaci te tejzgjatur me nje engledisje te shkurter. Asnje prej nesh nuk mundohej te korrigjonte gabimet e kryera, por te gjithe ishim te bindur se ato do te harroheshin e se ndoshta nje dite egoizmi ne vend te mesianizmit  do te na shpetonte derisa nje pranvere te trallisur u pushtuam nga Semundja.
  
  Semundja qe vende vende aq gri sa grija qe vetem nje njeri qe ishte mesuar me soditjen e erresires mund te shihte. Dinte te zverdhte njerezit si lekure bananeje te thare. I mykte ashtu pa ze, por me shume kolle e pa fryme. Nderkohe qe ajo ngjyroste historine me nje teater hijesh, pjesa ende e paprekur prej saj hulumtonte  mes besetytnish se Semundja nuk ekzisonte, se qe nje trillim i varfer, apo nje grip i rendomte. Nderkohe qe Semundja perparonte duke shkermoqur ne gufime nje nga nje fije jetesh , tufa e zeshme e te cmerituarve komentonte, zallahia e idioteve fliste per teori konspirative, negacioniste, kura me limon dhe qepe e te tilla thashetheme pazari. Tek e fundit c'dime te bejme me mire ne njerezoret se sa te flasim pikerisht per tema tek te cilat s'kemi atributet minimale per ta bere?

  Ne fund ia doli te permbyste rendin, kohen, vendet e mbi te gjitha njerezit. I theu si kercej te holle te thare e ne s’beme asgje tjeter pervec se te prisnim t’iu ktheheshim veseve tona te meparshme me me teper endje e vrull duke fshire pergjithnje kete perjetim te tmerrshem nje a me shume se aq vjecar. 2020 qe pika e dobet e jetes se shumekujt. Thone se pikat e dobeta nuk jane gjithnje dhe aq tragjike, por mund te jene dhe frymezuese.
 
  Tregomeni ju lutem kur nje Semundje mund te behet qofte dhe per se largu nje e tille.

Rrefim

   -Don M, ne vigjilie te ndodhive dua te te rrefehem. Me ka mbetur koka pa nje rrokje e me duket porsi ne shtepine brenda meje nuk jeton me kush. Sikur nuk ka me ligjerate. Ndjej se eshte tkurrur paqja qiellore qe zakonisht me shoqeron. Thua te ishim kaq lehtesisht te keputshem? Kaq ankthmerisht te brishte? Shikohu perqark. Gjithe kjo qetesi e palevizshme eshte e frikshme. Gjithe keto shtepi te ngulura secila per hesap te vet, ngrehina vertikale ngjyre hiri me mure lakuriqe, ndertesa te braktisura ne rruge te papastra qe shpien ne boshllek. I sheh llampat e pista te fenereve qe digjen perjashte? Jane te vetmuara e dembele sa te bejne te fikesh driten, po s’ka erresire qe mund te te shpetoje. E gjithe kjo eshte nje tablo e pershpirtshme dhe po le gjurmet e nje shemtie te madhe te pashlyeshme.. Spitalet jane kthyer ne fjetore te perkohshme. Ndonjehere mendoj sikur fati po varet si kostum gjigant ne trupin e vogel te botes sone.  Bulezon kudo ne heshtje mosbesimi, apatia e dyshimi. Jam si e kycur ne fortese e me bezdis kjo ftohtesia e kudogjendshme, keto jave te gjata e te pashuara. Paradoksale sa te paplotesuar paskemi qene kur na nguliten ne kete bote tejet te plotesuar. Pacavuret e ekranit me jane bere si muzika cjerrese e nje disku te rraskapitur. Te gjithe qe japin qortime te siperfaqshme e askush qe i zbaton. Te gjithe qe merren me temat madhore te komploteve, skepticizmit modern, parimeve kryenece e salltanete te tilla e askush qe nuk e mbyll gojen e te zboje moskokecarjen e vet.
   -Te ndjej te shkisheruar bija ime dhe nuk te ve faj. Sot besimtaret humben besimin e mos te tillet filluan te luten. Kjo pashpresesi ka shkaktuar nje erresire aq te madhe sa dhe sendet humben formen qe kane. Jemi te gjithe te syrgjynosur ne kete cast, por ti mos e ler forcen e avullit te anijes brenda teje te gufoset pikerisht tani. Mos u merr me reminishenca, ato vishen gjithnje me nje shkelqim verbues. Mos mendo per horizonte mjerane, por mbill lule, lexo libra, merr pluhurat, rregullo kutite qe kane nje jete qe po presin te hapen, gatuaj embelsira edhe pse nuk te pelqen t’i hash. Shkruaj. Ty te pelqen te shkruash, jo? Shkruaj shume. Shkruaj per cfare folem. Shkruaj per cfare deshiron te realizosh e per cfare do te ndodhe kur e gjithe kjo te perfundoje. Sepse do te perfundoje. Duart e instances me te larte te fateve njerezore jane bujare, kane per t’u tregua me te gjera se c’e pret etja jone. Beso dhe lutu, mos ripertyp hidherim. Kemi te gjithe nje bote te brendshme te devotshme, le ta ujisim, ta ushqejme e te mos e bjerrim. Nuk eshte bota e mungesave te kudogjendura, por e vellazerise se perbashket. Mos u dorezo per Ate Zot.

Je m'en fous

   Nuk e di prej sa kohesh nuk kisha qene kaq e lumtur ne dite kaq te shemtuara. U bene thuajse tri jave qe ketu bie shi.  Reshjet s’paskan dashur te shplodhen aspak duke qene se kane rene pa pushuar.

   Pavaresisht motit sot u enda kafeneve dhe bareve,  takova  njerez me te cilet shkembeva fjale, fjali e ndonjehere madje edhe mendime qe me nxoren ne drite pamjaftueshmerine e njerezorit mesatar. Ngjarje kjo qe nuk ma prishi ngazellimin te them te drejten. Nuk u merzita as me zyrtaret e vegjel drastike,  as nga perbuzja e mistreceve apo pizevengeve dhe as nga mbeturinat e nje bote qe i ka mohuar prej kohesh.

   E di? Une i pyes shpesh njerezit ne jane te lumtur. Zbavitem sepse pergjithesisht sterotipet e pergjigjeve luhaten ne dy versione. I pari eshte ai i: “Lumturia eshte nje fjale e madhe. I/e  lumtur nuk jam, por le te themi se ndihem i/e kenaqur momentalisht”. I dyti shkermoqet ne nje shperveshje buzesh ne pergjigjen: “Une dhe lumturia jemi dy drejteza paralele. Nuk prekemi kurre”. Thua t’u duket blasfemi ky emer? Apo ndonje iluzion kokeforte? Merret vesh...

   Mua per vete nuk me ka pyetur kurre kush pervec Teje ne jam e lumtur. Pergjigja ime ka qene dhe eshte "Po, shume". Ti di se sapo erdha nga nje periudhe aspak e lehte. Di gjithashtu se metereopatia ime nuk kishte lidhje me kete. Te thashe se mendoja qe do te dilja prej andej e marrosur, por ja tek jam.  Qendroj ketu e paluhatshme dhe prej verteti e lumtur shume. Kam nje koshere bletesh ne kraharor qe gumezhin gezueshem. I kam syte xixellues dhe shpirtin fare te lehte. Ndihem e paprekshme, ngazellyese, e qeshur dhe e dehur. Ndihem nje entitet, jo nje shtojce. Ndihem bukurisht vetvetja.

   Fale teje e gjithe kjo. E lidhur me Ty, e bashkuar me Ty, ne marredhenie me qenien Tende  preka nje nivel tjeter ekzistencial, qe shkon pertej asaj vete. Kjo lidhja Jone ne zhvillim te pashtershem eshte e karakterizuar dhe e personalizuar. Eshte e qendrueshme. Eshte nje ndjenje uniteti, reciprociteti, komplementariteti dhe dimension afersie te brendshme tejet te thelle. Kjo lidhje na bashkon ne globalitetin tone e ne vecanti na shkrin ne shkallen e qenies. Na eshte thene se uniteti nuk krijohet dhe nuk eshte as nje objektiv drejt te cilit synohet. Eshte nje karakteristike ontologjike e shumeckase qe ngjizem e cila eshte pjellore dhe solemne. Eshte divine. Eshte e Jona.

   Zysha ime e letersise (nje Zonje fisnike) thoshte perhere se nese deshironim te pershkruanim dicka si “te bukur” nuk duhet ta perdornim kete si cilesim pasi e limitonim ose banalizonim “bukurine” ne fjale. Po te njejtin koncept u mundova ta aplikoja ketyre rrokjeve kushtuar Dashurise. Kesaj times. Shoh se qenka e veshtire shume mosperdorimi i fjaleve dashuri, ndjenje, emocion per t'i pershkruar keta te fundit. Ndoshta vetem togefjaleshi lumturi mund t'i zevendesoje, por me siguri si njera si tjetra jane kushte te nevojshme e te domosdoshme per secilen.

   Gjithe ky shi me prishi floket, me prishi edhe kepucet; por po shpejtoj hapat sepse me pret ne shtepi. Ulur prane Teje ne divan mund te perballoj gjithfare hallesh e disfatash. Te mos ankohem per perberjen e pakendshme te kesaj fazes sime te ndermjetme. Te duroj gervishtjet e e thonjve te paprere te jetes, sterkalat e nje kolle te mykur e te plakur. Mund te pres te me vyshken faqet e te me rrudhet qafa. Mund te shoh agime te pavendosura e perendime qe kullojne poshte perdeve ende te mbledhura. Mund te bej keto e shume te tjera pasi njerezit kur te lumtur veshtire cenohen.

   Me pas do t’i farketoj ne kujtime pa rene ne pasione. Prane teje, ne divan.

Keqi dhe Mira

   Ne nje vend jo dhe aq te larget, pak kohe me pare rronte rendomte Keqi. I shkathet, i mprehte, i yndyrshem, i lig dhe posi jo, i keq. Nje dite i kerceu damari e vendosi te improvizohej ne Mira. Nuk eshte nevoja t’ua pershkruaj kete te fundit. Ishte ashtu: e mire domethene. Nuk e di nese vendimi i Keqit i detyrohej merzise nga roli i vete, ne donte t’i prishte Mires pune, apo thjesht ne kishte vec kuriozitetin te provonte c’qe Drita per nje dite. Di qe me mprehtesine e zanatit te vete i vodhi Asaj  petkun pa shume mund.
   Pasi u pastrua nga yndyra e se Liges, krehu floket, veshi petkun e paster u nis te voziste mes miradashesve e t’u profesonte Miren ne funksion te Keqit. Leksionet e tij bazoheshin ne mesime te tipit: te shperndahej bujaria vetem ne njerezit mirenjohes, te investohej dija ne menyre qe te rikthehej ne forme pushteti, te ndihmoheshin vecanerisht ata qe mund t’a rikthenin ndihmen, te behej keq me pretekstin e qellimit te mire e keshtu arsyetimesh makiaveliste. Miradashesit naive nisen te aplikonin me perpikmeri leksionet e tij, ndonese nuk ishin mesuar te ndiqnin fjalite kushtore, fjali te cilat ishin lenda nga e cila Keqi perbehej.
   Mira, nga ana tjeter, e mbetur lakuriqe ne apartamentin e vete nuk bente dot gje tjeter vec se te ndizte televizorin e te ndiqte te mesymjet e qytetit. Ky i fundit nga dita ne dite nisi te kishte episode te jashtezakonshme. Per shembull, nje miradashes kish

te qelluar me shuplake nje tjeter pasi ky i fundit per t’i liruar vendin ne autobuz nje te Rendesishmi, kishte rrezuar te Parendesishmin e moshuar. Tek shihte e ndiqte gjithe keto Mires i zmadhoheshin syte, skuqeshin faqet e i mblidhej nje nyje ne gryke, por nuk levizte. Ishte Mira, jo hakmarrja.
   Ne qytet nderkohe kishte nisur te formohej nje lloj sistemi i cilesuar si Hierarki Interesaxhinjsh, me ne krye Keqin qe pasohej nga matrapazet qe ndaheshin ne te Rendesishmit e me pas nga Pa-te. Ishte shume I ngjashem, ne mos I njellojte me kete skemen piramidale te shoqerise sone sot. Keshtu Keqit, tek ishte duke mbajtur nje nga konferencat e veta miradasheve tashme te kthyer ne mirakeq, I ra petku. Nje nga te  Rendesishmit tek I cili Keqi kishte mbjelle faren e xhelozise, nxitimthi ia mori dhe ia hodhi kraheve te Mires qe jo rastesisht qe ulur ne auditor e paze nga marazi dhe e thare nga te ftohtit.
   Ne ate cast Keqit filloj t’i yndyrosej fytyra serish, ndotej veshja e shpupuriteshin floket. Perballi shikimin e heshtur te Mires me justifikime te tipit qe gjithe c’kishte ndodhur ishte per t’i lene e dhene disa dite pushim asaj ne menyre qe te qetesohej nga mbipuna qe mbartte. Mira nga ana tjeter tek e shihte, nuk bezajti. Iu kthye menjehere detyres dhe vokacionit te vete qe kishte marre uraten deri me ate dite.
   Me Keqin c’u be? U dergua ne ezil ne dimensionin e Boshllekut qe ishte edhe me I tmerrshem se ai I Purgatorit apo I Ferrit. Iu kthye grushtit te shemtise, deshtimit e mbi te gjitha ligesie qe qe. Rinisi te stoliste me girlanda verbale, tjetersonte, manipulonte e te mundohej te digjte rrethperqarkun e “tjetrit”. Sa keq qe ne Boshllek nuk ka rrethperqark, por vetem zbrazeti. Nuk pati kurre me guximin t’i qasej Mires. Tek e fundit, nuk improvizohet dot zvarraniku ne shqiponje e as Keqi ne Mire.

Kur te vendosesh te vish

   Ti nuk je ende pjese e logjikes sone esell, por me siguri nje dite do te behesh. Cfaredo menyre  te vendosesh per te permbysur caqet e dukurive vetmitare te kesaj botes sone, ne do ta mirepresim. Dua qe te dish qe nuk jemi te persosur, as afersisht te tille. Nuk jemi as aparate te sakte apo mendje e shpirtera akute. Jemi dy njerez qe jane dashur shume, kane kaluar shtrengata, kane bere dhe jane bere gabim e sot duhen edhe me fort. Ti do te jesh deshmia ne forme mrekullie e gjithe kesaj.
   Kur te vendosesh te vish do te shohesh me syte e tu qe nga korja e deri tek berthama e perbotshme jetohet vrullshem, nen ngerce nevrastenie e te tendosur si tela kitareje. Qendro bute. Do te mesosh se si ne fluksin boteror kaliten karakteret, krijohen edhe automatet. Ji nje varg i lire. Do te kuptosh qe faji ka nje dimension ekzistencial shume te forte. Meshiro perhere falje. Kur  te rrezohesh ne kete cmendine me shkume ne buze e te perplasesh me varietete marrokesh, ruaje te forte ashkun per jeten. Do te ndodhe qe bota te te shfaqet dhimbshem, ligesia te gjezdise freleshuar, ajri te ngimet me lageshti, madje dhe qe dielli  te perzhise si celik i kulluar. Kujtohu se do te feksi serish peshqeshi i agut te se nesermes.
   Ne do te te ujisim perhere, do te shohim se si rritesh e do te behemi strehe per brishtesine tende. Do te te shpjegojme se ka shume celesa leximi te kesaj jete e do mundohemi te te japim me te qetin. Do te perkrahim qenien, zgjedhjet dhe kohen tende. Do te zbrazemi si shtama me uje mbi ty kur te kesh etje apo edhe kur kokefortesia jote te vendose te kaloje mbi shkretetire. Do te te mesojme te ecesh me kembet e tua qe te mundesh t’i shmangesh  shigjeteve te leshuara me vertik nga harku i ngrehur I rrezikut. Nuk do te presim te jesh me e mira, por te mundohemi qe ti te jetosh mire. Duam qe ta dish se detyrimet e vetme qe do te kesh jane ato ndaj vetes, kurre kundrejt nesh.
   Kur te vendosesh te vish, do te te kerkojme falje nese nuk do te jemi mjaftueshem te meritshem e do te shkelim shkujdesur ne truallin tend. Dije se do te lutemi perdite qe shpirti yt te jete polifonik, zemra jote te mbese ndjenjashume e bota te te mbushet ploteperplote, kur te vendosesh te vish.

Blood shift

“Behem si qyteti ku banoj. Flas pak, nuk kam kohe, duket sikur nuk afeksionohem ndaj askujt, jam me nxitim dhe bej me te miren e mundshme pavaresisht vetes”-shkruante Daria diku. I referohej Milanos. Qytete si ai kultivojne nje klime mbytese qe nxit ekstravaganca. Te qendruarit here pas here e palevizur ne nje bote ne aktivitet te plote eshte e imja. Duket si nje diversiv i mjere per t’i shpetuar enigmave protokolluese te njerezve te zakonshem, pergjigjeve “Po gjithcka” kundrejt pyetjeve “Te nevojitet gje?” apo edhe nje arratisje ndaj ndergjegjes sime, por s’eshte asnje prej tyre. C’e pastaj?
  
   Quhet apne. Eshte nje zhytje nenujore qe nuk sheh perreth, por perbrenda.  Merrem mjaftueshem me kataklizmat atje jashte ndaj ndonjehere rebelohem e me duhet te rregulloj morine qe vlon ketu brenda. Kur zhytem metaforikisht apo edhe literalisht me ujin njejtesohem e udhetoj vertikal drejt vetes. Apnea eshte sport, koncept, ndonjehere patologji, nderkohe per mua eshte nje korridor qe zvogelon rrugen qe mendimi duhet te pershkoje. Nenuje stokon ajer, sygjerohesh, nuk diftohesh, ndihesh ne mireqenien e nje shtrati me carcafe te paster, pa asnje bakter ligesie. Nenuje je pa cilesi por edhe pa difekte te vecanta. E lexon jeten tende porsi nje dramaturg qe sheh komedine e vete dhe zbulon ne kohe gabimet e shkruara. Nenuje je uje: pluskon, mbart, bie, rrjedh, mbush, derdhesh dhe mbi te gjitha shuan etjen. Shuan edhe zjarrin.

   Pasi te mbaron autonomia dhe truri po aq sa mushkerite boshatiset porsi zhurme lavamani, leshohesh siper me linfe te re. I kthehesh apokalipsit qe nuk te duket me i tille ndonese disa here te prezanton llogari qe nuk te perkasin e te tjera kortezira nen lakimin e nje liste katastrofash. Pasi i kalon te gjitha keto pa e patur vokacionin e pelegrinit apo te shenjtorit e ndonjehere duke i shkelur hijen ndokujt i kthehesh tokes dhe mbremjeve ne te cilat duket sikur te gjithe presin dicka:

Te mbeten pa fryme serish ndoshta?

Essa

Fund me pala, bluze e bardhe, shall mendafshi. Ose Essa ishte zgjuar mire ate mengjes, ose kishte kohe qe e kaplonte e hidhura dhe kishte gjetur pretekstin e duhur per tu rikthyer ne vete. Nga ecejaku lekundes, me shume mundesi kishte bere gjume te mire, ndaj optova per te besuar te paren. Nderkohe qe po me afrohej duke buzeqeshur e nxita te shpejtonte hapat.  S’e pati vrare ndonjehere fort mendjen nga fjalet e mia, ndaj nuk e beri as kesaj here. Tek e fundit, ishte koha qe ndiqte ritmin e Esses dhe jo anasjelltas. 

Flokearta pasi me arriti,bashke me nurin e pashpjegueshem, ndoqi hapin tim. Ndonese jemi shume te ndryshme, zakonisht me duhet pak per te gjetur celesin e leximit te mendimeve te saj, por ate dite vertet veshtire. Kushedi cfare marredhenie kishte riqepur, apo c’epilog do te kishte shkruar. Ose ndoshta do te kishte bere punet e shtepise duke degjuar ndonje kenge nga te sajat. Mund edhe thjesht ta kishte ate cehre nga moti I diellte. Merrja vesh une?

Floket, porsi fundi I vallezonin nga flladi dhe shkarazi shihte me epersi capkene. Kokeforta kishte dicka. Kokeforta dinte gjithashtu qe po stermundohesha te kuptoja. Thjesht po me kthente me te njejten monedhe lojen qe prej vitesh I pata bere. Qe kur ajo qeshe e vogel kurre nuk ia lehtesova arritjet. Mendoja se asnje marinar I zoti e kish patur detin te qete, ndaj dhe I veshtiresoja perhere kontekstet. Le te themi qe tanime i kaloi lartesite e  perspektivave te mia dhe ja tek ishte duke me sfiduar.

“Dite e bukur”- tha duke thermuar heshtjen. Tri fjale ishin investim i madh per zerin e saj. Fjalepake si ngahera, priste te ndertoja une skelerine e bisedes. Zakonisht keshtu rrokulliseshin takimet tona. Ajo shkendija, une zjarri. Nuk e di se c’i brockullita te them te drejten. Dhembet e trurit po bluanin tjetergje. Gje qe me siguri nuk kishte te bente aspak me motin.

Mu desh ca per ta lexuar ate shikim te kriptuar, por pasi e bera, me mbeshtolli mjalti i trishtimit. Essa ime, qofte me mendime te lehta si shkume apo te renda si plumb, tashme po thyente kalendaret. Po rritej me shpejtesine e horizontit qe ndjek horizontin. Kushedi sa mite te veta kishte lene te zhdukeshin duke buzeqeshur? Kushedi sa shume shpenzonte ne endrrat e saj? Mbi te gjitha, kushedi si do ta mbroja une turpin tim kur u ftillova se nuk qeshe e pranishme kur te gjitha ato paten ndodhur? Ja c'do te thote qe e qeshura e minutave te kthehej ne qarje e koha e kaluar jo te mos vije me.

Ime moter kishte kerkuar dashuri pas strofash kengesh, boten caqeve te shtepise, veten neper te tjere dhe mua gjate ne gjithe kete kohe. Dhe ja tek isha perballe saj. “Dite e bukur moter, por jo per funde kaq te shkurter”.